İTTİHAD-I İSLAM - اتحاد اسلام

 Beyanü'l Hakk Gazetesi, Aded 2, 29 Eylül 1324 Rumi Huzur Hümayun Dersleri   Ramazan şeriflerde selatin Osmaniyye huzurunda tilavet idilmekde bulunan tefsir şerif derslerinin ibtidai vaz' ü te'sisi, bin yüz yetmiş iki senesine müsadif olmak üzere Cennetmekan Sultan Mustafa Han Salis asrında vaki'dir.   Bu derslerde Beyzavi tefsirinin esas ittihaz idilegelmekde oldığı ve yakın zamanlara kadar derslerin pek amik tedkikat ve münazarat ile ve binaen aleyh pek ağır bir mişyet ve hareketle devam itmiş oldığı tarihlerden anlaşılıyor. Cevdet tarihinde bin ikiyüz sekiz senesinde okunan bir huzur dersi, mukarririyle, muhatablariyle, ebhas hariciyyesiyle şayan kayd görülmüşdür ki o dersin mevzu'ı: (ام كنتم شهداء اذحضر یعقب الموت) ayet celilesi oldığına nazaran otuz altı senede Kur'an Kerim'den birinci cüz'ün ancak nihayetlerine doğrı gelinebilmiş dimekdir.   Fakat son zamanlarda tedrisata büyücek mikyasda bir sür'at virilmişdir. On sekiz sene mukaddem irtihal i...

İ'tisam Mecmuası, Aded 4, 19 Kanun Evvel 1334 Rumi    Cemaat Teşkilatı   Harb Umumi, arazii milelde bir takım coğrafi inkılabat husule getirdiği gibi devletlerin bünyei teşkilatında da siyasi ve idari tahavvülat tevlid iden bir mader hadisat mevki'ini ihraz eyledi. Kıtaat hamsin her tarafında sakin bulunan milletler, mensub oldukları devletlerin şekl siyasi ve idarilerini ta'yin sahasında maddi ve nari harb umuminin yerine ma'nevi ve fikri bir mücadelei umumiyye ikame itdiler. Memleketimizde nairei harbi - bila lüzum - ikad iden rical siyasiyyemiz gibi rical fikriyyemiz de pek muzırr bir fitnei fikriyye uyandıracak münakaşat kalemiyyeye kapu açdılar. Dahil ve haricin emn ü i'timadını kazanmak içün memleketde bir idarei adile vücuda getirmek nelere mütevakkıf ise onların tahrir ve taharrisiyle iştiğal olunacak yerde dinin devletden tefriki ve cemaat İslamiyye teşkilatı mes'elesini - böyle bila lüzum - ortaya atmak, harb umumiye karışmakdan daha muhataralı bir yol...

   Asırlardan beri mütevali mağlubiyyetlere ma'ruz kalan Devlet Osmaniyye'nin her def'ai felaketi harb ü darb aleyhinde bir ders intihab olacak yerde, kendinden evvelki vaz'iyyete ilave itdiği musibetlerin elem tahammülgüdazıyla harb ü vega tarafdarları içün yeni bir hüccet tehyic makamına kaim olmuşdur. Filhakika, mağlubiyyetimizle neticelenen bu muharebelerin ekserisinde bizim teşebbüsümüz amil olmamak ve mukabil tarafdan vuku' bulan bir ağır teklif bizi harbe mecbur itmiş olmakla beraber mukadderatımızı işte bu mecburiyyetlere tevdi' iderken, kar ve zarar hesabına müstenid ma'kul ve mantıki fikirlerden ziyade herçibad abad hissiyatı hakim olarak, bir millet içün muvaffakiyyetle başa çıkarılamayacak muharebelerden ictinab itmenin kıymeti hakkıyle takdir olunamamış, takdir idenler de hain ittihamlar tehdidi altında ezilmiş gitmişler. Son zamanlarımızın basiret ve raviyyetine sahib bir diplomatı bulunan Kamil Paşa merhum bile, vaktiyle - İttihad ve Terakki...

  İstesek de, istemesek de Frenklerin takvimine göre 2025 tarihinde, berhayat ve Türkiye Cumhuriyyet'i Devletinin ehalisinden olan müslümanlar içün şu hakikat gayr kabil ictinabdır: "Osmanlı Devleti'nin inhitatının ardından enkazı üzerine teessüs etmiş olan devletin en mühim esaslarından biri ladini ya'ni laik ya'ni dinden kopuk olmasıdır." Şu vaz'iyyetde hala Din Celil İslam'ın esaslarını ve umdelerini müdrik bir müslüman içün idari ve siyasi mesail hakkında "hayr" (خیر) gibi bir vasıflandırma yapmak mümkin değildir. Çünki bir iş mücerred Bari Teala'nın Din Mübini'ne göre hayr ise hayrdır.    Ne kadar, Din Mübin İslam'a mugayır düşmeyen, kendi milli örf, adet ve ananelerine karşı bir hamiyyeti ve sahabeti olsa da müslüman bir Türk'ün de bu hakikatı tav'an yahud kerhen kabul etmesi lazım gelir. Türk kavmi başkadır. Muayyen bir tarihde, muayyen umdeler üzerine teessüs etmiş bir devlet başkadır.   O halde bizim siyasi ve düv...

  Bundan evvelki makalemizde Kanun Esasi'mizin bize bahş itdiği hürriyyetin kavanin mevzua, kavaid mezhebiyye, adat milliyyemiz ile mukayyed olması lazım geleceğini icmalen göstermiş idik. Şimdi bu kuyud selasenin fevaidini bir az daha izah itmek isteyoruz.   Evet, insan hürr olmağla beraber bulunduğı memleketin kavanin mevzuası ahkamına ittiba'a mecburdur. Ve bu ittiba' levazım insaniyye ve zarurat medeniyyedendir. Zira madem ki insan medeni bi'ttab' olub bir hey'et ictimaiyye ile yaşamak mecburiyyetindedir. Şu halde hey'et ictimaiyyeyi teşekkül iden her ferdin daima o hey'ete aid menafi' umumiyyeye hadim olması, hatta kendi menafi' şahsiyyesini bile o menafi' umumiyye zımnında gözetmesi ve bu hey'et ictimaiyyenin menafiine müteallik her teklife inkıyad eylemesi ve her fiil ve kavlinde ve bütün etvar ve harekatında menafi' umumiyyeyi ihlalden son derece tevakki itmesi ve led'el icab kendi menfaat şahsiyyesini menfaat umumiyyenin ...

  Usul meşveret şer'an me'murün bih olduğu gibi İslamiyyet'in hayr'ül kurun olmak şerefiyle mümtaz olan feyzli devirlerinde mesail mu'dilenin halli içün daima tevessül olunur bir habl metin i'tisam idi.   Şeriat Garra bu kaidei celileyi öyle bir mertebei kemale is'ad itmişdir ki lafz güzin İslamiyyet bitarik'ül iltizam usul meşverete delalet eylediği gibi hilafet İslamiyye şekl meşrutiyyetin en parlak misalini irae eylemekdedir.   Şer'an ve tarihen sabit olan şu hakaik bu gün usul meşveretin meşru'iyyetini isbat hususunda delil ve bürhan ikamesine lüzum bırakmamışdır. Celi ve vazıh olan bu hakikatleri kimse inkar idemez ki müddeisine isbat külfeti teveccüh itmiş olsun.   Ulemamızın isbat meşruiyyet yolundaki beyanatı (zikr) emr celiline imtisalen mücerred tezkirden ibaretdir. İşte bu ğaraza binaen efazıl ümmet canibinden gazetelere birçok makaleler ithaf olunduğı gibi ayruca risaleler neşr ve mev'ızeler irad idildi.   Bütün alem İslam'ın ...